یادداشتی از عبدی پور

بازخوانی پروژه تعامل عالمان دوراندیش  با دولت شیعی صفوی علاوه بر شناسایی ،تاریخی هویتی و نقاط مثبت و منفی ،آن تجربه ارزشمندی برای پروژه های پسین است و میتوان با کمک این سرمایه تاریخی راهبردها و برنامه های همگرایی و همکاری عالمان دینی با حکومت های دینی مانند انقلاب اسلامی ایران  را بهتر از پیش آماده ساخت و از مسیری که  گذشتگان پیمودند درس و عبرت گرفت. 

بستر های قدرت گیری برای شکل گیری حکومتی شیعی حاصل صدها سال زنج و مجاهدات های عالمان و شیعیانی بوده که با تحمل به رسمیت نشاختن  جامعه تشیع از سوی حکومت های اسلامی ، منزوی بودن  ،  تحت فشار و تعقیب بودن  ،  جریان تشیع را در طول تاریخ زنده نگه داشتند وتوانستند در یک مقطع مهم تاریخی از تشکیل دولت تشیع  در ایران حمایت و در آن ...

عقلانیت شیعه در تمدن سازی

یاداشتی از عبدی پور

((عقل)) و ((عقلانیت)) دو مبحث مبنایى در اندیشه هاى سیاسى فقهى و کلامى شیعه است که با تفسیر و تعبیرى که از آنها به عمل می آید, زمینه ساز یا باز دارنده ((آزادى)) است. در مکتب شیعه, فقیهان اصول گرا با طرح این دو مبحث در عین حال که از اخبارىها فاصله گرفته اند, با نگرش خاصى به تبیین مبحث ((عقل)) پرداخته اند که به تصلب افتاده اند. در مقابل, عموم فقیهان و بالاخص علامه بهابادی یزدی  با پرداختن به عناصرى مانند ((عرف)), ((سیره عقلا)), ((سیره متشرعه)), ((مصلحت)) و ((اصل اباحه)) به عنوان منابع درجه دوم شریعت و ابزار مجتهد براى بازتفسیر سیال و پویاى شریعت منقول (قرآن و روایات معصومان), گفتمانى را باز سازى کرده اند که فضاى فکرى مناسبى براى تحقق ...

ملا عبدالله ستارۀ درخشان بهاباد

یاداشتی از : سید محمدرضا غیاثی کرمانی

بسمه تعالی وله الحمد والثنا والسلام علی محمد وآله الاصفیاء سیما خاتم الاوصیاء ارواحنا فداه.

مردمان به تعبیر امیرالمؤمنان علی علیه السلام بر سه دسته­اند:

1 – عالم ربانی      2 – متعلّم بر سبیل نجات.     3 – پشّه صفتان بی مقدار.

اقتضای تقسیم آن بود که دو گروه اوّل و دوم نیز بصورت جمع یعنی عالمان ربانی و متعلمان بر سبیل نجات گفته شود، ولی چنانکه ملاحظه می­شود به صورت منفرد یعنی عالم و متعلم آمده و دلیل آن این است که این دو گروه از بس اندک هستند که در حکم مفرد می باشند، ولی گروه سوم فراوانند.

البته عالم فراوان است و نیز افراد باتقوا، ولی عالمان باتقوا و باتقوایان عالم بسیار بسیار اندک می باشند، وفجایعی که در جهان ...

یاداشتی از عبدالرحیم شهریاری

در این یاداشت  کوشیده شده است که با تمرکز و تاکید بر کتاب حاشیه علامه بهابادی بر حاشیه قدیم علامه جلال الدین محمد دوانی بر شرح جدید تجرید الاعتقاد خواجه نصیرالدین طوسی، به بررسی این کتاب پرداخته شود. به دلیل آن که برای شناخت هر شرح یا حاشیه ای به طور منطقی لازم است که متن کتاب اصلی که بر آن شرح نوشته شده است مورد توجه قرار گیرد، این یاداشت نیز در ابتدا به معرفی اجمالی تجرید الاعتقاد خواجه نصیرالدین طوسی پرداخته است و نگاهی دارد به ساختار و فصول تجرید الاعتقاد. در ادامه یاداشت اهمیت علمی تجرید الاعتقاد ذکر گردیده و این که به دلیل این اهمیت شروح بسیاری بر آن نگاشته شده است. این یاداشت  نام تعدادی از این شروح و حواشی را ذکر کرده است. سپس مسائل صوری و جزئیات مربوط ...

رساله التشکیک  یکی از آثار گرانسنگ علامه بزرگ، ملا عبدالله بهابادی است که بیان‌گر میزان عمق اندیشه‌های فلسفی او می‌باشد.

این رساله‌ای حاوی تعلیقات علامه بهابادی بر شرح و حواشى شرح تجرید قوشچى مى‏باشد. او در این رساله، که در ظاهر چندان حجیم نیست، اما در عمق و محتوا، بسیار گران و پربار است، به بررسی مسئله تشکیک در ذات و تشکیک صدق یک کلی بر افراد آن می‌پردازد. او در این بررسی عمیق خود، ضمن بیان نقد‌های خود و دیگران، و نیز بیان پاسخ‌های خود و سایر علما به نقدهای ذکر شده، به آراء بزرگان دانش فلسفه اشاره می‌کند. او علاوه بر آن، جدای از نظرات علامه جلال‌الدین دوانی، که این رساله حاشیه‌ای بر اندیشه‌های او است، به اندیشه‌های بزرگانی مانند سید صدر الدین دشتکی، و غیاث الدین منصور دشتکی نیز به طور ...

عدم تبیین پروژه فکری مشخص اندیشمندان جهان تشیع، نقطه ضعف مراکز حوزوی است. این که پروژه فکری هر اندیشوری برای نسل معاصر مشخص باشد، یک حُسن و فضیلت و توفیق خواهد بود.

تجربه نشان داده است که اگر پروژه فکری اندیشور یا کُنشگری روشن باشد و آن پروژه فکری استمرار داشته باشد، اثرگذاری و ماندگاری بیشتری خواهد داشت.

کلان پروژه علامه بهابادی

به نظر می رسد «احیای حکومت شیعی» در دوره صفویه است. در آن دوره برای نشان دادن این که دین اسلام و تشیع برای همه دوران ها و از جمله قرن دهم هجری حرفی برای گفتن دارد، می بایست اسلام به صورت جامع، متبلور و محقق می گشت و تحقق جامع دین، جز با تشکیل حکومت اسلامی امکان پذیر نبود و این وظیفه ای خطیر بر دوش عالمان آن زمان از جمله محقق کرکی، علامه بهابادی و شیخ بهایی بوده ...

مقام معظم رهبری در سفر خود به استان یزد در سال ۱۳۸۶و در جمع فضلا و روحانیون استان یزد درباره این شخصیت فرمودند: در علوم اسلامی، در تفسیر، در ریاضیات، در فقه، در حدیث، شخصیت‌های برجسته­ای از این منطقه کویری- حاصلخیز نیروی انسانی- برخاسته اند. یزد را دارالعباده گفته اند؛اما اگر یزد را دارالعلم هم بنامیم سخنی به گزافه نگفته ایم... مثلا فرض بفرماییدملاعبدالله صاحب حاشیه،که مال همین بهاباد شماست استاد شیخ بهایی- معاصر با مقدس اردبیلی- استاد منطق و فلسفه و ریاضیات و صاحب مدارک؛ خیلی نکته اساسی‌ای است. صاحب مدارک می دانید در بین فقهای ما- فقهای متاخرین- جزو برجسته هاست.

من ورخ مومنا فقد احیاه                                                   پیامبراکرم(صلی  الله علیه وآله)

اکنون که درآستانه ششم شهریور« روزملی منطق وبزرگداشت علامه ملاعبدالله بهابادی »هستیم ،شایسته است تأملی به علت این نام گذاری داشته باشیم .

این روز با پایان نگارش کتاب « الحاشیه  علی تهذیب المنطق التفتازانی »  توسط فقیه منطقی و حکیم بزرگ قرن دهم علامه بهابادی همزمان شده است. واژۀ منطق از نطق به معنای گویش و گفتار است که گوینده برای تفهیم مخاطب خود، وی را با ادلّه ی گفتاری تحت تأثیر قرار داده ومخاطب  نیز بایدمنطقی باشد.

هوشمندی، دانش و تعقل زمانی به عنوان یک منظومه برای هدایت انسان ها به سوی امر حکیمانه عمل می نماید که بر بستر استدلال منطقی استوار باشد.

دانستن قواعد و قوانین منطقی ؛ ما ...

مؤلف

ملا نجم‌الدین عبداللَّه یزدی (م، ۹۸۱ ق) سرآمد علمای علم منطق در زمان خویش و حتی زمانهای پس از خود بوده است. وى همدرس مقدس اردبیلى بود و در فراگیرى علوم عقلى نزد ملا جمال‌الدین محمود تلمذ نمود. شیخ‌بهائى، حسن بن شهید ثانى (صاحب معالم) و سید محمد بن علی عاملى (صاحب مدارک) از شاگردان او هستند.

عظمت آثار قلمی این فقیه فرزانه و منطقی فرهیخته بر اهل دانش و حکمت پوشیده نیست. تألیفات آخوند ملاعبدالله به دو زبان عربی و فارسی در عین استحکام و جلالت قدر، عبارات آسان دارد و برخوردار از حسن ایجاز است. برخی آثار دیگر او عبارتند از: «التجارة الرابحة فى تفسیر السورة الفاتحة»؛ «الدرة السنیة فى شرح الرسالة الالفیة»؛ حاشیه بر «حاشیه خطائى»؛ حاشیه بر «شرح شمسیه»؛ شرح «القواعد»؛ حاشیه بر «مطوّل».

...

یاداشتی از دبیر علمی کنگره علامه ملا عبدالله بهابادی یزدی

احیای تراث اندیشمندان جهان تشیع به معنای انتقال روش شناسی ها ،نوآورها و سبک های پژوهشی ایشان می باشد

در طول  تاریخ یکی از اهداف مهم اندیشمندان شیعی ایرانی،

 بیان معارف حقیقی شیعه به زبانی که مخاطب آن را درک می‌کرد بوده است وتلاش می کردند با ادبیات تمدنی با نخبگان سخن بگویند

یکی از راهکارها- نگارش  و تدریس به زبان عربی با بیانی منطقی و استلالی بوده است

بزرگان جهان تشیع که شاگردان مکتب امام صادق می باشند  همواره تلاش کردند که علوم  اسلامی را  با قرائت مکتب اهل بیت توسعه وتبیین نمایند

بررسی و احیای آثار اندیشمندان شیعی و سبک های پژوهشی  و آموزشی آنها کمک می کند که یک مدرس دینی در تعامل و ارتباط با ایصال و رساندن مفاهیم  و آموزه ...

حسن عبدی‌پور دبیر علمی کنگره علامه بهابادی یزدی در گزارشی به مسئله زمان شناسی علامه عبدالله بهابادی یزدی در تثبیت حکومت شیعی در عصر شاه طهماسب صفوی پرداخته است.

چون پرده از آنچه پیرامون صفویان کشیده شده کنار بزنیم، درمی‌یابیم که دولت صفوی در اندیشه مردم, به حقیقت پیوستن یکی از آروزهای کهن شیعه بود که هرگز تا آن زمان, پا نگرفته بود و به حقیقت نپیوسته بود. از سوی دیگر, تشیّع به صفویان مشروعیت و اقتدار بخشید. همین اقتدار بود که توانستند خود را از اهل سنت و سلطه روحی و معنوی عثمانیان جدا سازند (الاسلام الدولة والمجتمع، سامی زبیدة ۶۶/ دارالمدی, سوریا.)

شاه اسماعیل صفوی که خود را از سلاله امام کاظم (ع) می‌دانست در برپایی مملکتی اسلامی کوشید و همه توان خود را به کار برد تا همه نژادهای مردم بر ...

علامه بهابادی یزدی ورودی اجتهادی به حوزه‌های مختلف دانش داشت و فرهنگ «اجتهاد عقل گرا» را ترویج می‌کرد. او بر اساس نیازهای روز جامعه دست به پژوهش و تالیف می‌زد.

حسن عبدی‌پور، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و دبیر علمی کنگره علامه ملا عبدالله بهابادی یزدی در یادداشتی که برای انتشار در اختیار مهر قرار گرفته، به وجوه علمی و آثار این دانشمند برجسته جهان تشیع پرداخته است.

مشروح متن این یادداشت در ادامه می‌آید؛

احیای تراث اندیشمندان جهان تشیع به معنای انتقال روش شناسی‌ها، نوآوری‌ها و سبک‌های پژوهشی آنهاست. در طول تاریخ یکی از اهداف مهم اندیشمندان شیعی ایرانی، بیان معارف حقیقی شیعه به زبانی که مخاطب آن را درک می‌کرد بوده است. آنها تلاش می‌کردند با ...

کاوشی دیگر باب مدرسه ملا عبدالله یزدی [1]

یاداشتی از حسن عبدی پور

یکی از مدارس علمیه شهر نجف اشرف است. تاريخ بناي این مدرسه به نيمه دوم قرن دهم هجرى بازمى‌گردد. ملا عبدالله يزدى از دانشمندان بزرگ نجف در قرن دهم است كه نقابت شهر را نيز بر عهده داشت.[2]

آخرین مدرسه ای است که به دوره مورد بحث (قبل از نیمه قرن دهم هجری قمری) باز می گردد، توسط فقیه و منطق دان بزرگ ملا عبدالله الیزدی النجفی متوفی در سال 981 هجری قمری تأسیس شده است. مدرسه ای است در حومه المشرق و در ((محله الکمونه)) واقع است و امروزه نقشی دارد و در برخی اسناد به مدرسه قدیم معروف است.[3]

و شیخ محمد حرز الدین گوید ((این مدرسه را شاه عباس صفوی متوفی 1037 هجری قمری برای استاد عبدالله بن شهاب الدین حسین یزدی تأسیس کرد و آن را مدرسه ...