بیانات آیت الله سیدباقر گلپایگانی
در دیدار با اعضای دبیرخانه کنگره ملاعبدالله بهابادی یزدی
آیت الله سیدباقر گلپایگانی در دیدار با اعضای دبیرخانه کنگره ملاعبدالله بهابادی یزدی ضمن تشکر از همه اعضای و دست‌اندرکاران دبیرخانه کنگره علامه یزدی، فرمودند: اینکه شما نسبت به شناساندن تراث علمای پیشین به نسل جدید زحمت می‌کشید، کار بسیار ارزشمندی است. ان‌شاءالله انفاس قدسیه ایشان بدرقه شما باشد.
ایشان یکی از ویژگی‌های علمای قدیم را در جامعیت در علوم معقول و منقول دانستند و اظهار داشتند تلاش کنید در کنار علوم معقول، علوم نقلی ایشان را تشریح نمایید.
نسبت به علامه بهابادی یزدی بزرگان سلف تعریف و تمجید فراوان کرده و معاصرین هم آنها را بسط دادند، دیگر جایی برای تعریف ما نمی‌ماند. جایگاه علمی علامه را می‌توان از طریق شاگردان ایشان شناخت، چون سیره حوزویان چنین است که شاگردان به دنبال بهترین اساتید در رشته‌های مورد نیاز می‌گردند و تربیت این‌گونه شاگردان که هرکدام یک نابغه بودند کار بزرگی است که علامه به‌درستی از عهده آن برآمدند.
ایشان خاطر نشان کردند، با توجه به تولیت علامه در حرم امیرالمومنین(ع) تراجم‌نگاران محل دفن ایشان را به‌درستی بیان نکردند یا اینکه در بهاباد بقعه‌ای بنان ایشان هست و برخی از اهالی آنجا معتقدند علامه در آنجا مدفون هستند؛ درحالی‌که همه بزرگان و حتی شاهان وصیت می‌نمودند که آنها را در جوار امیرالمومنین(ع) دفن نمایند؛ ازاین‌رو شایسته است بر اساس مستندات، قبر مطهر ایشان دقیقا شناسایی و مانند سایر بزرگان مانند مقدس اردبیلی که هم‌مباحثه ایشان بودند محل دفن با همکاری عتبه علویه با نصب تابلو مشخص گردد.
نکته دیگر در این رابطه، مشخص نمودن مدرسه ملاعبدالله و دیگر خدمات ایشان در شهر نجف، حوزه علمیه نجف اشرف و حرم امام علی(ع) است.
استاد حوزه علمیه قم تاکید کردند که دبیرخانه بررسی نماید که آیا ملاعبدالله در حوزه اصفهان هم بوده و اینکه چرا به نجف اشرف رفته و چرا تولیت حرم امام علی(ع) را پذیرفتند. شواهد تاریخی نشان می‌دهد اوضاع عراق در قرن دهم بحرانی بود؛ اما حضور ملاعبدالله در نجف و همکاری و هماهنگی با مقدس اردبیلی موجب برکات زیادی برای حوزه نجف و شهر نجف اشرف شد که این حکمرانی و خدمات علمی و اجتماعی برای نسل جدید بیان شود تا بدانند علمای شیعی چه مجاهدت‌ها و خدماتی را انجام دادند و اینکه حوزه علمیه نجف و از رکود خارج شد و نشاط علمی پیدا کرد و ایالت نجف اشرف هم رونق بی‌سابقه‌ای پیدا کردند.
آیت الله سیدباقر گلپایگانی خواهان مستدل‌سازی و استناد به کتاب‌های موثق شد و گفت نباید خیلی به کتاب‌هایی مانند قصص العلماء اعتماد کرد. همت کنید گزارشات تراجم‌نگاران را دوباره بررسی دقیق نمایید تا برخی تناقضات یا اشتباهات اصلاح گردد؛ چراکه در قرن دهم و یازده چهار تا ملاعبدالله وجود دارد که اطلاعات آنها باهم تداخل پیدا کرده است.
ایشان در پایان ابراز تأسف کردند که چرا کتاب حاشیه منطق ملاعبدالله از کتب درسی حوزه حذف شده است و خاطر نشان کردند که اگر کسی حاشیه را خوب بخواند و بفهمد می‌تواند منطق مظفر را تدریس کند؛ اما اگر کسی منطق مظفر را بخواند نمی‌تواند حاشیه را بفهمد. ایشان علت حذف کتاب حاشیه را توجه به نوگرایی در کتب درسی حوزه دانستند و یکی مهم‌ترین چیزی که در حاشیه وجود دارد، ضمیرهاست که به چند سطر قبل برمی‌گردد. بر این منوال و روش است که کتاب کفایه، رسائل و جواهر نوشته شده است؛ نه مانند جزوه‌های جدید که به زبان فارسی تدوین شده‌اند. در حقیقت سبک این کتب درسی ملا پروری است و طلبه را آماده می‌کند تا منابع فقهی، اصولی، حدیثی و تفسیری را بفهمند. خود کتاب کفایه الاصول مرحوم آخوند خراسانی از حاشیه منطق کمک گرفته است.
حوزه اگر به علوم پایه طلاب توجه جدی نکند، طلبه ضعیف تربیت می‌شود و نمی‌شود شما یک ساختمان چندین طبقه را روی پایه سست بنا نمایید؛ لذا اهتمام به علوم پایه مانند ادبیات و منطق موجب شکوفایی طلاب می‌شود. ایشان به همین مناسبت به خاطره‌ای از مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی پرداختند و گفتند ایشان می‌فرمودند: پا درد من به‌خاطر این است که من شب‌های زمستان بعد از نماز حاج شیخ عبدالکریم حائری توی مدرسه فیضه که تقریبا ساعت 5-6 نماز تمام می‌شد، مشغول مطالعه می‌شدم و وقتی که بلند می‌شدم صبح شده بود و چون مدرسه فیضه نمناک بود و جنب رودخانه بود ما جوان بودیم و عاشق مطالعه و توجه به این امور نمی‌کردیم. و اینکه در حجره من یک پیرمرد بود که می‌بایست شب‌ها زودتر از من بخوابد و من شب‌هایی که مهتاب نبود می‌رفتم بین فیضیه و دارشفاء که یک پیه سوز می‌سوخت، زیر پیه سوز مطالعه می‌کردم.
این بیان تاریخ درس و مطالعه علمایی مانند ملاعبدالله می‌تواند الگو و عبرتی باشد برای طلاب که در راه کسب دانش از سختی‌ها و کمبودها نهراسند.
