وجود دو تفکر و ایدئولوژی اسلام یعنی شیعه و سنی و توسعه طلبی هرکدام از دوکشورایران و عثمانی که داعیه رهبری جهان اسلام را داشتند و به دنبال منافع اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و مذهبی خود بودند باعث می شد عتبات به یک منطقه جنجالی فکری بین دو گرایش اسلام تبدیل گردد. مردم ایران و به طبع آن حاکمیت ایران در ادوار مختلف براساس تفکرات شیعی ،عتبات را به سبب وجود مزارهای شریف امامان شیعه قبله ثانی وکعبه آمال خودمی دانستند و به آن رفت و آمد می کردند .با توجه به همگرایی فرهنگی و دینی میان سرزمین عتبات عالیات با ایران و نفوذ متقابل این دو سرزمین در هم چالشی همیشگی درارتباط با ایران و امپراتوری عثمانی به وجود آورده بود .اما آنچه باعث ثبات این روابط فرهنگی و تحمل جنگ و یا صلح از سوی دولت عثمانی می شد بواسطه منافع سرشار اقتصادی از زیارت قبور ائمه شیعه توسط ایرانیان بود . برای دوکشورایران وعثمانی بدست آوردن منطقه نفوذ فکری واقتصادی درعتبات دلیل ایجاد اختلاف بود.
جایگاه اقتصادی عتبات عالیات میان دو دولت صفویه و عثمانی سه رکن اساسی داشته است 1. زیارت عتبات (زوار)؛ 2. موقوفات؛ 3. دفن اموات. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در این دوران تسلط بر منطقه عراق، به ویژه عتبات عالیات و دستیابی به منافع اقتصادی آن، از جمله مباحث مهم برای دو دولت صفویه و عثمانی بود. چنان که ورود زائران ایرانی به اماکن مقدس عراق با رونق بازار، ایجاد کسب و کار، گسترش تجارت، رونق کاروانسراها و راهداری ها و رفع بیکاری همراه بود. در این وضعیت، ورود انبوه زوار نوعی «صادرات نامرئی» برای عراق بود که می توانست در رفع مشکلات اقتصادی مردم عراق کمک کند. در این میان، موقوفات و نذور سلاطین صفوی و عثمانی و زوار شیعه در عتبات عالیات، بر اهمیت اقتصادی این منطقه می افزود و رونق اقتصادی منطقه را موجب می شد.
اما آنچه مهم تر از موضوعات اقتصادی است بعد علمی و فرهنگی در عصر صفویه و عثمانی در زمان حاکمیت شان در عراق و عتبات عالیات است متاسفانه اطلاعات دقیق و جامعی ای از وضعیت حوزه های علمیه ، شرایط فرهنگی ،تبلیغی، شیوه مدیریت عتیات ، نظام اداری و امور زائران دردست نمی باشد
از جمله کشورهایی که هزاران نسخه ي نفیس مربوط به حوزه تاریخ، ادبیات، علوم و فرهنگ عراق و ایران را در خود جاي داده، کشور ترکیه است؛
به عبارت دیگر، می توان خلافت عثمانی و بعدها ترکیه را نخستین اولین پناهگاه نسخه هاي خطی مهاجر از ایران و دیگر کشورهاي در معرض خطر و بلایاي طبیعی و غیر طبیعی منطقه ي خاورمیانه در طول تاریخ به شمار آورد. در همین راستا، کتابخانه سلیمانیه، یکی از مهم ترین گنجینه هاي خطی می باشد که در شهر استانبول واقع شده است و آثار خطی نفیس و حتّی منحصر به فرد در آن یافت می شود.
بدون تردید، شناسایی و فهرست نویسی این آثار، به عنوان مرحله ي نخست تصحیح و انتشار آن ها به شمار می رود
دبیرخانه علمی کنگره علامه یردی تلاش می نماید وضعیت عتبات عالیات را در قرن دهم وزمان مسئولیت علامه به عنوان خزانه دار (تولیت ) حرم امیر المومنین را به صورت تفصیلی بررسی کند
برای تحقق این مهم می بایست مطالعات میدانی در کتابخانه های عراق و ترکیه صورت گیرد
به همین منظور هیاتی از سوی دبیرخانه کنگره به منظور دستیابی به نسخ خطی علامه بهابادی یزدی و اسناد مرتبط به امور تولیت حرم مقدس حضرت امیرالمومنین علی (ع) به ترکیه سفر خواهند نمودند تا بتوانند به آثار خطی جدیدی در کتابخانه كتابخانه سليمانيه( استانبول، تركيه ) دست یابند.
