• با تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار داده اید. لطفاً در خصوص شخصیت علمی علامه ملاعبدالله بهابادی توضیحاتی بیان بفرمایید؟

ملاعبدالله بهابادی یزدی از جمله مشاهیر و بزرگان تشیع در قرن دهم است که در عرصه­های مختلف فقهی، اصولی، تفسیری، فلسفی، کلامی، منطقی و ... در غایت تبحر و استادی بوده و به نوشته ریحانه الادب: علاوه بر تبحر معقولی که مسلم یگانه و بیگانه می‌باشد تمهر او در فقه نیز به حدی بوده که بالاستحقاق می‌گفته است اگر بخواهم به توفیق خداوندی تمامی مسائل آن را با ادله و براهین عقلیه طوری واضح و روشن نماییم که ابدا جای رد و مجال چون و چرا نماند. به باور بنده در تبحر ایشان به علوم متعدد همین بس که استاد بزرگ فرهیخته­ای همچون علامه ذوالفنون شیخ بهایی است.

• کتاب حاشیه ملاعبدالله در بین کتب درسی چه جایگاهی دارد؟

کتاب «الحاشیه علی التهذیب» ملاعبدالله بهابادی از قدیم در حوزه‌های علمیه تدریس می‌شده و هنوز هم جزو کتب درسی طلاب محسوب می‌شود. این کتاب در دهه‌های گذشته از رونق افتاده، ولی به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد به نظر نمی‌رسد تدریس این کتاب به طور کلی کنار گذاشته شود. به باور بنده این کتاب گرانسنگ کتابی موجز، متقن و دارای استاندارهای کتاب درسی است. البته ادعا نمی‌شود که بهتر از این کتاب نمی‌توان تدوین کرد ولی در حد خود از کتاب‌های موفق است و به نظر می‌رسد هنوز کتابی که به طور کامل جایگزین آن شود در حوزه وجود ندارد.

• از دیدگاه حضرتعالی ملاعبدالله آیا در دانش¬هایی همچون فقه و تفسیر دارای تبحر بود؟

همان­طوری که در ابتدای بحث اشاره کردم، ملاعبدالله بیشتر به جنبه منطقی – فلسفی مشهور بود و لین امر باعث شده بود که جنبه­های دیگر مورد غفلت واقع شود. در جلد دهم کتاب «اعیان الشیعه» ملاعبدالله بهابادی استاد بزرگانی همچون شیخ بهایی، صاحب مدارک و صاحب معالم در حوزه معقول بوده است. مرحوم شهید مطهری در کتاب «خدمات متقابل ایران و اسلام» در خصوص جایگاه علمی ملاعبدالله بهابادی می­نویسند:

ملا عبدالله یزدی صاحب حاشیه معروف بر منطق‏ التهذیب که به حاشیه‏ ملاعبدالله معروف و کتاب درسی طلاب در منطق است. بعضی مدعی شده‏‌اند که‏ از علوم شرعیه بی‏‌اطلاع بوده ‌است، ولی بر عکس، هم فقیه بوده و هم اهل‏ معقول، خصوصا منطق. در شیراز نزد جمال‏‌الدین محمود سابق‏‌الذکر و امیر غیاث‏‌الدین دشتکی تحصیل کرده‌ است در آخر عمر به عراق رفته و مجاور شده و در همانجا در سال ۹۸۱ درگذشته ‌است.

• دیدگاه حضرتعالی در خصوص کتاب حاشیه ملاعبدالله چیست؟

بنده در سال 1366ه.ش کتاب حاشیه را فرا گرفتم و بعد از آن سال­ها این کتاب را تدریس کرده­ام و آن را برای بسیاری از طلاب حتی مدقین از آنها لازم و ضروری می­دانم.