محمدعلی نجفی کرمانشاهی[1]
چکیده:
«الذریعه» مفصلترین و معروفترین اثر مکتوب شیعه در طول تاریخ تمدن اسلامی در رابطه با فهرست آثار مکتوب شیعی اعم از آثار مطبوع و مخطوط و سودمندترین اثر در این باب است. نویسندۀ این اثر فاخر و دایره المعارف بینظیر، علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی است که در طی ده‌ها سال تلاش حیرت‌انگیز، این اثر را در 29 جلد نگاشته و تمام کتابخانه‌های معتبر دنیا خود را محتاج به داشتن این اثر دانسته و میدانند.
دانشمند برجسته، حکیم منطق‌دان، فقیه متکلم و مفسر ادیب علامه ملاعبدالله بهابادی یزدی(رضوان الله تعالی علیه) یکی از اندیشوران نیک نفس شیعه در قرن دهم ه.ق محسوب می‌گردد که در کتاب «الذریعه» به معرفی آثار منطقی، فقهی، کلامی، تفسیری، فلسفی و بلاغی ایشان پرداخته شده است. علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی در مجلدات مختلف «الذریعه» ضمن معرفی آثار علامه ملاعبدالله یزدی، بیش از 50 بار از وی یاد می‌کند که در مقاله حاضر پس از گذری بر زندگی شیخ آقا بزرگ و ملاعبدالله یزدی به موارد و مواضعی که یاد کرد ملاعبدالله در آنها صورت گرفته، اشاره می‌نماییم که در ضمن آن جایگاه آثار این دانشمند فرزانه در علوم مختلف تبیین خواهد گردید.
واژگان کلیدی: ملاعبدالله بهابادی، علامه آقابزرگ تهرانی، الذریعه، حاشیه ملاعبدالله، منطق.
[1] . محقق و پژوهشگر حوزوی.
